Ήταν ο μοναδικός βουλευτής του SPD, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας, που αρνήθηκε να ψηφίσει τις πολεμικές πιστώσεις, το καλοκαίρι του 1914. Και τιμωρήθηκε γι' αυτό, πρώτα με επιστράτευση σε τάγμα εργασίας και κατόπιν με πολύχρονη φυλάκιση.
Θα ηγηθεί, μέσα από τη φυλακή, μαζί με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον Λέο Γιόγκισες, στην επαναστατική οργάνωση "Σπάρτακος" που θα οργανώσει στην παρανομία τη δράση ενάντια στον πόλεμο.
Θα απελευθερωθούν και οι τρεις τους τον Νοέμβρη του 1918 από εξεγερμένους στρατιώτες και ναύτες, με την επανάσταση που ανέτρεψε τον Κάϊζερ και έδωσε τέλος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Λίγο μετά, τον Γενάρη του 1919, ο Καρλ, η Ρόζα και ο Λέο, θα ιδρύσουν το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας.
Τον ίδιο μήνα θα δολοφονηθούν και οι τρεις από τους ακροδεξιούς των παραστρατιωτικών ομάδων Freikorps, προγόνους των ναζί, μετά από εντολή της ηγεσίας του SPD που κάλεσε στο Βερολίνο τα Freikorps για να συντρίψουν τους κομμουνιστές.
O Καρλ Λήμπκνεχτ και η Ρόζα Λούξεμπουργκ θα δολοφονηθούν το ίδιο βράδυ, στις 15 Γενάρη 1919.
Ο Καρλ Λίμπκνεχτ ήταν ο άνθρωπος που προτίμησε να μείνει πιστός στην ιδέα του διεθνισμού -αψηφώντας την κομματική γραμμή της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας για υπερψήφιση των πολεμικών πιστώσεων της Γερμανίας – και να υποστεί τις συνέπειες της επιλογής του αυτής.
Είναι ο άνθρωπος που ταυτίστηκε με τη φράση “Ο εχθρός είναι στην ίδια μας τη χώρα”, τη στιγμή που η τότε σοσιαλδημοκρατία ξεχνούσε την επανάσταση και ανακάλυπτε την “υπεράσπιση της πατρίδας” στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δηλαδή την ταύτιση με τα συμφέροντα των “από πάνω”.
Με τα λόγια της Κλάρας Τσέτκιν:
“…Από όλους αυτούς τους βίαιους στα λόγια κριτικούς της σοσιαλδημοκρατικής πλειοψηφίας μόνον ο Καρλ Λίμπκνεχτ ετόλμησε. Και μαζί με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, τον Φραντς Μέρινγκ και με εμένα αψηφήσαμε την αγιοτάτη πειθαρχία του κόμματος, αυτήν που κατέστρεφε τους χαρακτήρες και τις πεποιθήσεις”.
Ο Πάουλ Φρέλιχ τόνιζε:
“Μια ολόκληρη σειρά βουλευτών ήταν στην αρχή έτοιμη να ψηφίσει ανοικτά εναντίον του πολέμου. Αλλά όσο πλησίαζε η ημέρα της ψήφου, τόσο όλο και περισσότερο διαλυόταν αυτή η ομάδα. Οι δικαιολογίες που επικαλούνταν αυτοί οι ήρωες για την άρνησή τους να περάσουν στη δράση, έφταναν μέχρι να ομολογούν εντελώς καθαρά την προσωπική τους δειλία… Την ημέρα της ψήφου δεν έμεινε απ’ αυτή την ομάδα παρά μόνον ο Λίμπκνεχτ που τόλμησε. Και ίσως ήταν καλύτερα έτσι. Ένας μόνος, ένας μοναδικός άνθρωπος ανεβαίνει στο βήμα του Ράιχσταγκ και καταγγέλλει την εγκληματική παραφροσύνη και τους υπεύθυνούς της. Στιγμή μεγάλη για ολόκληρη την ανθρωπότητα…”.
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ έγραφε γι' αυτόν:
“Ξέρετε ίσως πώς ζει εδώ και πολλά χρόνια: δεν ζει πλέον παρά στο κοινοβούλιο, στις συνεδριάσεις, στις επιτροπές, στις συνδιασκέψεις, μέσα στον πυρετό και στην επείγουσα αναχώρηση, από το μετρό στο τραμ και από το τραμ στο αυτοκίνητο, όλες οι τσέπες του γεμάτες σημειωματάρια, τα χέρια του φορτωμένα εφημερίδες που τις αγοράζει αλλά που δεν του μένει καιρός να τις διαβάσει, σκεπασμένος ολόκληρος από τη σκόνη του δρόμου, και όμως πάντα με το τόσο νεανικό και τόσο φιλικό χαμόγελο στα χείλη”.
Γιατί αρνούμαι να ψηφίσω τον προϋπολογισμό των πολεμικών δαπανών
Καταψηφίζω σήμερα τις πολεμικές πιστώσεις για τους ακόλουθους λόγους. Ουδείς από τους λαούς που ενεπλάκησαν σε αυτό τον πόλεμο το έπραξε εκούσια και ο πόλεμος δεν κηρύχθηκε για την προώθηση της ευημερίας των εν λόγω λαών – αυτό ισχύει τόσο στη Γερμανία όσο και οπουδήποτε αλλού. Πρόκειται για έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο , έναν πόλεμο με μοναδικό σκοπό την κυριαρχία στην καπιταλιστική παγκόσμια αγορά και την εξασφάλιση της κατοχής σημαντικών εδαφών για την εγκαθίδρυση του βιομηχανικού και χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου.
Αναφορικά με τον ανταγωνισμό των εξοπλισμών, πρόκειται για έναν προληπτικό πόλεμο που εκπορεύεται από τις προπολεμικές δυνάμεις στη Γερμανία και την Αυστρία μέσα σε αδιευκρίνιστες συνθήκες ημι-απολυταρχίας και μυστικής διπλωματίας. Αποτελεί επίσης ένα βοναπαρτιστικό εγχείρημα με στόχο να αποθαρρύνει και να συντρίψει το εργατικό κίνημα. Αυτό έχει καταστεί πλέον σαφές κατά τους τελευταίους μήνες , παρά τα ανηλεή κρατικά μέτρα που έχουν ως σκοπό να σπείρουν τη σύγχυση. Το γερμανικό σύνθημα «Ενάντια στον Τσαρισμό», όπως και το αντίστοιχο βρετανικό και γαλλικό σύνθημα «Ενάντια στο Μιλιταρισμό» στοχεύουν στη σύνδεση των πλέον ευγενών λαϊκών συναισθημάτων και επιδιώξεων και της κληρονομιάς της επανάστασης με τα αίτια του εθνικιστικού μίσους.
Η Γερμανία έχει το ίδιο μερίδιο ευθύνης με τον Τσαρισμό και παραμένει μέχρι σήμερα χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικής οπισθοδρόμησης. Δεν διαθέτει διαπιστευτήρια ως σωτήρας των λαών. Η απελευθέρωση του Ρωσσικού λαού πρέπει να επιτευχθεί από τον ίδιο το λαό, όπως ακριβώς και η απελευθέρωση του Γερμανικού λαού. Για τη Γερμανία, αυτός εδώ ο πόλεμος δεν είναι αμυντικός. Το ιστορικό πλαίσιο του πολέμου και η μέχρι τώρα εξέλιξή του αποκλείουν την αποδοχή των ισχυρισμών μιας καπιταλιστικής κυβέρνησης που αναζητά πόρους για την υπεράσπιση της πατρίδας. Πρέπει να απαιτήσουμε άμεσα ειρήνη, μια ειρήνη που δεν θα οδηγεί στην εξαθλίωση των λαών και δεν θα περιλαμβάνει προσαρτήσεις. Όλες οι προσπάθειες για την επίτευξη του σκοπού αυτού πρέπει να γίνουν δεκτές.
Όλα τα φιλειρηνικά ρεύματα στις χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, πρέπει παράλληλα να ενισχυθούν. Αυτή είναι η μοναδική οδός για να παύσει η αιματοχυσία πριν οδηγηθούμε στην εξόντωση των λαών. Μόνη σίγουρη ειρήνη είναι αυτή που βασίζεται στην αλληλεγγύη της Διεθνούς Εργατικής Τάξης και την ελευθερία όλων των λαών. Ως εκ τούτου αποτελεί καθήκον του προλεταριάτου σε κάθε χώρα να προβεί σε κοινό σοσιαλιστικό έργο για την επίτευξη αυτής της ειρήνης. Προσωπικά εγκρίνω τις δαπάνες έκτακτης ανάγκης , αλλά θεωρώ τα εν λόγω μέτρα πλήρως ανεπαρκή. Το ίδιο ισχύει και για τα μέτρα αρωγής προς τους αδελφούς μας στο μέτωπο και τους ασθενείς και τους τραυματίες, τα οποία συμμερίζομαι πλήρως. Τέτοια μέτρα όμως, δεν μπορούν να μας πάνε παραπέρα.
Ωστόσο, διαμαρτύρομαι ενάντια στον πόλεμο και εκείνους που τον κήρυξαν και τον καθοδηγούν˙ένάντια στις καπιταλιστικές πολιτικές που τον γέννησαν˙ενάντια στους καπιταλιστικούς στόχους που επιδιώκει˙ενάντια στις σχεδιασμένες προσαρτήσεις˙ενάντια στην παραβίαση της ουδετερότητας του Βελγίου και του Λουξεμβούργου˙ενάντια στη στρατιωτική δικτατορία˙και ενάντια στη συνεχή περιφρόνηση των κοινωνικών και πολιτικών ευθυνών από μέρους της κυβέρνησης και της άρχουσας τάξης. Για τους λόγους αυτούς καταψηφίζω τις αιτηθήσες πολεμικές πιστώσεις.
Καρλ Λήμπκνεχτ, 2 Δεκεμβρίου 1914
Ο κύριος εχθρός κάθε λαού βρίσκεται στην ίδια του τη χώρα!
Ο κύριος εχθρός του γερμανικού λαού βρίσκεται στην ίδια τη Γερμανία: είναι ο γερμανικός ιμπεριαλισμός, το γερμανικό κόμμα Πολέμου, η μυστική γερμανική διπλωματία. Αυτόν τον εχθρό, μέσα στην ίδια του τη χώρα πρέπει να καταπολεμήσει ο γερμανικός λαός. Αυτός είναι ένας πολιτικός αγώνας που πρέπει να διεξαχθεί σε συνεργασία με το προλεταριάτο σε άλλες χώρες, που αγωνίζεται ενάντια στο δικό του εγχώριο ιμπεριαλισμό. Γνωρίζουμε ότι είμαστε δίπλα στο γερμανικό λαό. Δεν έχουμε τίποτε κοινό με το ναύαρχο Tirpitz, το στρατηγό Falkenhayn και τους ομοίους τους, ούτε με τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία στηρίζεται στην πολιτική καταπίεση και την κοινωνική υποταγή. Αγωνιζόμαστε για το προλεταριάτο στη Γερμανία και διεθνώς και για την καταπιεσμένη ανθρωπότητα.
Οι εχθροί της εργατικής τάξης υπολογίζουν στις επιλήσμονες μάζες – ας δράσουμε για να τους αποδείξουμε ότι κάνουν λάθος! Υπολογίζουν στις μακρόθυμες μάζες, αλλά εμείς υψώνουμε μια ένθερμη κραυγή : Για πόσο ακόμα θα καταχρώνται οι ιμπεριαλιστές τυχοδιώκτες την υπομονή των λαών; Αρκετές σφαγές – περισσότερες από αρκετές!Κάτω οι πολεμοκάπηλοι και στις δύο πλευρές των συνόρων! Σταματήστε τη σφαγή των λαών! Προλετάριοι όλων των χωρών, ακολουθήστε τον ηρωικό παράδειγμα των αδελφών μας στην Ιταλία. Ενωθείτε στο διεθνή ταξική πάλη ενάντια στις συνωμοσίες της μυστικής διπλωματίας, ενάντια στον ιμπεριαλισμό, ενάντια στον πόλεμο, για την ειρήνη μέσα σε ένα σοσιαλιστικό πνεύμα. Ο κύριος εχθρός βρίσκεται στην ίδια σας τη χώρα!
Καρλ Λίμπκνεχτ, από παράνομο φυλλάδιο που δημοσιεύθηκε το Μάιο του 1915
Στρέψτε τα όπλα σας ενάντια στον κοινό εχθρό
Αποσπάσματα από την ομιλία του Καρλ Λιμπνεχτ στο Ράιχσταγκ στις 16 Μαίου 1916
Λίμπκνεχτ: Ο βουλευτής von Campe μίλησε για την κάμψη του ηθικού που πρέπει να καταπολεμηθεί με φλογερή προπολεμική προπαγάνδα στα σχολεία. Εξέφρασε την ικανοποίησή του για το διάταγμα που τέθηκε σε ισχύ στο Ανόβερο. Ωστόσο, βασικό καθολικό καθήκον της εκπαίδευσης είναι να λέει την αλήθεια και η αλήθεια αυτή πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία. Αυτό σημαίνει ότι η διδασκαλία πρέπει να διεξάγεται με εντελώς διαφορετικό τρόπο από αυτόν που ορίζει ο βουλευτής von Campe, το διάταγμα του Ανόβερου, και η κυβέρνηση… Πρέπει να διδάξουμε την αλήθεια σχετικά με τον στρατιωτικό νόμο. Να διδάξουμε την αλήθεια σχετικά με τo «νέο προσανατολισμό» . Να διδάξουμε την αλήθεια σχετικά με τα συμφέροντα που εξυπηρετούνται σε αυτόν τον πόλεμο και το πώς προκλήθηκε. Να διδάξουμε όχι μόνο ότι η δολοφονία στο Σεράγεβο ήταν μια θηριωδία, όπως ο κύριος von Campe ισχυρίζεται, αλλά και το γεγονός ότι ορισμένοι κύκλοι στη Γερμανία και την Αυστρία δέχθηκαν τη δολοφονία αυτή ως δώρο από το Θεό («Πολύ σωστά!» φωνάζουν οι Σοσιαλδημοκράτες), γιατί τους έδωσε την απαιτούμενη πρόφαση για να κηρήξουν τον πόλεμο – (ακούγονται δυνατές κραυγές που φωνάζουν «Ντροπή» ˙Ο πρόεδρος κρούει την καμπάνα.) Αυτή είναι η αλήθεια! (Παρατεταμένες έντονες αποδοκιμασίες. Ο πρόεδρος κρούει την καμπάνα.) . Αυτή είναι η αλήθεια! Ήταν μια πρόφαση! Πρέπει να πέσουν οι μάσκες – ( ακούγονται εκ νέου δυνατές κραυγές που φωνάζουν «Ντροπή» . Ο προέδρος κρούει την καμπάνα.)
Πρόεδρος: Βουλευτή Λίμπκνεχτ, σας παρακαλώ να παραμείνετε σιωπηλός.
Λίμπκνεχτ: Αυτή είναι η αλήθεια! (Παρατεταμένες δυνατές κραυγές που φωνάζουν «Ντροπή» και «Βγες έξω!»). Δεν θέλετε να ακούσετε. Αλλά η δικαιοσύνη θα επικρατήσει! (Οι Συντηρητικοί, οι Ελεύθεροι Συντηρητικοί, οι Κεντρώοι, καθώς και το Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα εγκαταλείπουν την αίθουσα.). Τρέπεστε σε φυγή από την αλήθεια. Φύγετε, λοιπόν. Δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε την αλήθεια! (Ο πρόεδρος κρούει την καμπάνα.)
Πρόεδρος: Βουλευτή Δρ. Λίμπκνεχτ, σας ανακαλώ στην τάξη μετά από αυτή την εξωφρενική προσβολή προς τα εθνικά συναισθήματα του κοινοβουλίου και ολόκληρης της χώρας. Σας προειδοποιώ για τις δικαστικές συνέπειες. Εάν προβείτε σε περαιτέρω παραβίαση της εντολής, θα ρωτήσω το Σώμα αν επιθυμεί να συνεχίσει να σας ακούει. Παρακαλώ συνεχίστε. (Έντονη αναταραχή , Κραυγές: «Φύγε!» , Διαμαρτυρίες από τους Σοσιαλδημοκράτες.)
Λίμπκνεχτ: Κύριοι, σας ενημέρωσα μονάχα σχετικά με τα γεγονότα που μου προκαλούν βαθιά αγανάκτηση. Αλλά εγώ τα άκουσα με τα ίδια μου τα αυτιά, είναι η αλήθεια…
Πρόεδρος: Δρ. Λίμπκνεχτ, αυτές οι παρατηρήσεις αντιβαίνουν στην τάξη. Σας ανακαλώ στην τάξη για τρίτη φορά, και θα ρωτήσω τώρα το Σώμα αν επιθυμεί να συνεχίσει να ακούει τις παρατηρήσεις σας. (Ζωηρά χειροκροτήματα από τη Δεξιά και το Κέντρο. Ζωηρή αναταραχή. Έντονες διαμαρτυρίες από τους Σοσιαλδημοκράτες. Ο βουλευτής Δρ. Λίμπκνεχτ προσπαθεί να συνεχίσει τις παρατηρήσεις του, αλλά μάταια. Τα μέλη των Συντηρητικών, των Ελεύθερων Συντηρητικών, οι Κεντρώοι και το Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα επιστρέφουν στην αίθουσα.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου